Το γλωσσικόν
Συγγραφέας: Γεροντούδης Νικήτα Λεωνίδας
Έκδοση: Ιδιωτική έκδοση, Αθήνα Σπετέμβριος 1972
Αριθμός σελίδων: 78
Περιγραφή: Τον Φεβρουάριον του 1822 ο Μέγας Διδάσκαλος του Γένους, αοίδιμος Αδαμάντιος Κοραής, προς όν ουδείς εκ των διανοουμένων Ελλήνων δημοτικιστών της σήμερον δύναται να συγκριθεί, απεφάνθη, περί της γλώσσης ήν ώφειλε να αποκτήσει η ελευθερωθείσα Ελλάς, ούτω:
«Το να επανέλθωμεν εις την Αρχαίαν γλώσσαν, όσον και αν το θέλωμεν, είναι αδύνατον. Είναι όμως δυνατόν η βαρβαρωθείσα διευθαρμένη και χυδαία γλώσσα των ελευθερωθέντων Ελλήνων να καλλοπισθεί. Προς τούτο οι λόγιοι του Έθνους οφείλουν να εκλέξουν την μέσην οδόν. Το κοινόν ιδίωμα (η Καθαρεύουσα) δεν είναι αξιοκαταφρόνητον, ως πρεσβεύουν οι μωροί».
Ούτως απεφάνθη περί της γλώσσης, ήν ώφειλε να αποκτήσει η μετεπαναστατική Ελλάς, ο σοφώτατος και γλωσσομαθέστατος αείμνηστος Αδαμάντιος Κοραής, δι’ ό επέσυρε την μήνιν των Αρχαϊστών, ούς απεκάλεσε μωρούς.
Μετ’ ού πολύ όμως, παρεδέχθησαν πάντες την συμβουλήν του ως σοφωτάτην και υπό την εμπνευσμένην καθοδήγησίν του, η Καθαρεύουσα καθιερώθη επίσημος γλώσσα του Ελληνικού Έθνους.
«…. Ουδείς συνειδητός, καλής πίστεως και λογικός ‘Έλλην αρνείται ότι χάρις εις τον από του 1750 και πρότερον, καταβαλλόμενον υπό της Αρχαϊζούσης αρχικώς και της Καθαρευούσης κατόπιν μόχθον, διελύθη το σκότος της αμαθείας, ήτοι το σύμφυρμα των αναριθμήτων διαλέκτων της αγραμματοσύνης, προς δε και ότι χάρις εις την λογίαν Καθαρεύουσαν επιτυγχάνεται η οσημέραι αφομοίωσις των διαλέκτων, ήτις αφομοίωσις, εξελισσομένη, θα διαμορφωθεί ταχέως εις ενιαίαν καθομιλουμένην Καθαρεύουσαν.
Εις την λογίαν Καθαρεύουσαν ηγόρευσαν πάντες οι πολιτικοί άνδρες της Ελλάδος, οι πλείστοι των οποίων κατέλιπον περισπούδαστα συγγράμματα, τα οποία οι πολέμιοι της Καθαρευούσης, δεν ησθάνθησαν, δυστυχώς, υπόχρεοι να μελετήσουν προτού αποδυθούν εις τον αδυσώπητον εναντίον της λογίας των γλώσσης ανίερον αγώνα».
Πολλές εκατοντάδες ονομάτων Ελλήνων διανοουμένων και πολιτικών, οι οποίοι εχρησιμοποίησαν και εξακολουθούν να χρησιμοποιούν την Καθαρεύουσαν, αναφέρονται εις τας σελίδας του παρόντος βιβλίου.
Λεωνίδας Ν. Γεροντούδης
Εν Αθήναις, 1972
